»فقه اجتماعى« در مقابل »فقه فردى«، نگرشى کل‏نگر و حاکم بر تمام ابواب فقه است. در این نگاه، استنباطهاى فقهى باید براساس فقه اداره نظام اجتماعى انجام شود و تمامى ابواب فقه ناظر به امور اجتماع و اداره کشور باشد. ازاین‏رو گستره‏اى که در فقه اجتماعى مورد بحث قرار مى‏گیرد، تمامى ابواب و مسائل فقه خواهد بود; زیرا اجتماع و نظام اسلامى، شئون و زوایاى مختلفى دارد; مباحثى در حوزه اقتصاد، فرهنگ، حقوق، سیاس...

از ویژگى‏هاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقع‏گرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، مى‏باشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این ...

کمبود کتابى جامع و مبتنى بر یافته‏ هاى نوین در زمینه سنجش از دور و مبانى تفسیر تصاویر ماهواره‏ اى و عکس ‏هاى هوایى، و از سوى دیگر پا به عرصه نهادن رشته‏ هاى جدید سنجش از دور و نیاز متخصصان و دانشجویان این رشته به منبعى جامع، و همچنین لزوم معرفى هویت و ماهیت این رشته آن گونه که شایسته است باعث شد تا کتاب «اصول سنجش از دور نوین و تفسیر تصاویر ماهواره ‏اى و عکس ‏هاى هوایى» به قلم دکتر سیدکاظم علوى...

اهتمام به ثبت و ضبط قواعد فقهى که بر اساس آنها احکام شرعى از مصادر آن استنباط مى‏شود، رو به گسترش و افزایش است، آن هم به نسبت سطح پیشرفت‏هاى علمى که فقه اهل‏بیت)ع( به برکت وجود فقیهان از آن بهره‏مند است. فقیهان به قواعد فقهى توجه دارند، چنان‏که شمارى دیگر از آنان به شیوه استنباط نیز توجه مى‏کنند که مشتاق آموزش روش استنباط به فقه‏پژوهانند. بررسى پیشرفت‏هاى روند تألیفات و نگارش‏هاى فقهى امامیه ن...

در این مقاله روش فقهى شیخ بهایى را بررسى خواهیم کرد; در بخش اول روش شیخ در استنباط و تقریر احکام را مورد تحلیل قرار مى‏دهیم تا معلوم شود که شیخ چه سبکى را در نگارش فقه به کار بسته، و چه نوع ادله‏اى را در استنباط حکم شرعى دخیل مى‏داند; و در بخش دوم به ویژگى آثار فقهى و اصولى ایشان مى‏پردازیم و نکات مهم و دقیق فقهى و اصولى و بعضاً رجالى، که شیخ در خلال استنباطهاى فقهى و استخراج احکام شرعى اشاره کر...

حکم سنگسار یکى از احکام مسلّم اسلامى است که همه مکاتب فقهى اسلام به لحاظ مستندات غیرقابل انکار فقهى، بر اسلامى بودن آن اتفاق نظر دارند.نگارنده در این مقاله قصد دارد پیشینه تاریخى سنگسار را در بخش اول، و چیستى و شرایط مجازات سنگسار در فقه را در بخش دوم، و مستندات فقهى حکم سنگسار را در بخش سوم تبیین نماید.

 اشارتى به گذشته و نظاره‌اى به آینده فقه شیعه و ارتباط آن با قرآن دارد. نویسنده نخست از پیوند فقه و قرآن در عصر حضور ائمه سخن مى‌گوید پس از جدایى آن دو در یک دوره، پیوند دوباره آنها و پس از پیدایش فقه استدلالى در مدت چند قرن بحث مى‌کند. در ادامه از سلطه مجدد حدیث گرایى که با پیدایش جریان اخباریگرى پدید آمد سخن گفته، ره‌آورد آن را جدایى دوباره فقه از قرآن و محوریّت یافتن حدیث مى‌داند . سقوط جریان...

در گذشته، فلسفه آموزش و رویکردهاى برنامه‌ریزى درسى صرفاً به انتقال مجموعه‌اى از دانشى سازمان‌یافته یا ایجاد و ارتقاى نظام ارزشى حاکم بر رفتارهاى فرد و جامعه محدود مى‌شد، به‌طوریکه طى چندین قرن و با کوشش‌هاى دانشگاه‌ها و مراکز جدیدِ اغلب رشته‌هاى علمى از جمله اقتصاد، برنامه‌هاى درسى تخصصى و تک‌رشته‌اى به‌وجود آمد. اما امروزه، فلسفه آموزش و رویکردهاى برنامه‌ریزى درسى را توسعه داده‌اند و از روش‌هایى...

این مقاله در پاسخ به این سؤال «که اساسى ترین چالش هاى فراروى رویکردهاى پژوهش و تحقیق در تربیت اسلامى کدامند»، ضمن بر شمردن چالشهاى موجود، به تبیین و تحلیل آن موارد مى پردازد. این موارد عبارتنداز: چالش بین مقام اکتشاف و داورى، کمیّت گرایى یا کیفیّت گرایى، اصالت ماهیت یا اصالت تسمیه، رویکرد تفهّمى یا تبیینى و توجه به دستاوردها یا منابع.